Het heeft even geduurd voor ik een nieuw blog kon schrijven. Maar hier is er dan eentje. Ik vraag jullie vaak naar onderwerpen, wat zou je leuk vinden? Deze kwam langs, over loyaliteit! Daar is natuurlijk heel veel over te schrijven, maar zomaar even een praktijkvoorbeeld. Mail me gerust als je een onderwerp te binnen schiet, wie weet kan ik er wat over schrijven. Het is mijn bedoeling met regelmaat een nieuwe te schrijven, dus onderwerpen zijn welkom!

‘Je moeder bemoeit zich overal mee, ik word gek van haar, zei ze. Logisch dat je geen eigen mening hebt, alles bepaalt dat mens!’ Hij zweeg even en mompelde toen dat ze het toch goed bedoelde en ook heel veel zorg uit handen nam.

Zomaar een stukje uit een gesprek dat ik had met een echtpaar. En een mooi voorbeeld hoe loyaliteit zichtbaar kan worden. Want loyaliteit is er altijd, maar niet altijd zichtbaar. We zijn met onze ouders verbonden, existentieel. Je noemt dat ook wel de verticale loyaliteit, die tussen ouders en kinderen en andersom. Een andere dan tussen partners of vrienden. Die noemen we horizontale loyaliteit.

Ik vertelde hen er wat over en vergeleek het met een ladder. De verticale zijkanten van de ladder vormen onze verticale loyaliteit, de sporten of treden de horizontale loyaliteit. Als een ladder een sport mist, kan hij nog wel functioneren, maar zoals je snapt, wanneer de zijkant beschadigd raakt, valt de hele ladder uit elkaar… dat is precies wat in dit voorbeeld gebeurde.

In zijn hart was hij het eens met zijn vrouw, z’n moeder…altijd bemoeit ze zich met hem en met zijn gezin, ze weet het altijd beter, ze wil nog steeds alles bepalen. Hij kon er nooit tegenop en gaf haar gelijk, ter wille van de lieve vrede. Hij weet dan ook vaak niet wat hij zelf vindt of denkt en tja dat wil zijn vrouw dan weer weten. Maar als ze zo praat, het voelt niet goed, hij heeft toch de neiging zijn moeder te verdedigen, maar dan heeft hij toch ook gedoe; met zijn vrouw. Kortom hij kwam in een loyaliteitsconflict terecht. Geen fijne positie!

Toen ik dat voorbeeld noemde en vroeg of het daar misschien mee te maken had, dat hij als zijn vrouw zo praatte niet loyaal aan zijn moeder kon zijn, herkende hij dat. Zijn vrouw zei… kan ik dan niks zeggen en tegen hem, jij vindt toch ook dat je moeder zich overal mee bemoeit?

En daar had ze een punt, hoe kom je hier uit? Als je bij jezelf te rade gaat, herken je misschien ook wel dat jij zelf echt wel wat over je ouders te zeggen hebt, iets van hen vindt, maar als je partner of anderen dat zeggen, het toch niet goed voelt, dat is wanneer onze loyaliteit wordt aangetast. Broers en zussen vormen hier een bijzondere positie in, vaak lukt het met hen wel om over onze ouders te praten zonder dat het deloyaal voelt, hoewel dat ook weer een mijnenveld kan zijn, daarover een andere keer meer.

Terug naar ons voorbeeld. Vaak helpt het als we vertellen hoe we ons voelen bij bepaald gedrag. In dit geval, als de vrouw gewoon vertelt dat zij zich niet serieus genomen voelt bijvoorbeeld en dat vervelend vindt, als ze kan zeggen wat ze wel fijn zou vinden. Dus geen oordeel over haar schoonmoeder, maar de feiten over wat haar schoonmoeder deed bijvoorbeeld rustig vertellen en vervolgens beschrijven wat er met haar zelf gebeurt en hoe het voor haar voelt. Daar kan haar man best erkenning voor geven zonder dat het hem in zijn loyaliteit aan zijn moeder aantast. Hij kan zelfs herkennen wat zijn vrouw voelt en het kan hem helpen om te zeggen hoe het voor hem is, misschien herkent hij de gevoelens van zijn vrouw wel.

Samen kunnen ze dan kijken naar hoe ze het gedrag van zijn moeder kunnen begrenzen en onderzoeken hoe ze hun behoeften kenbaar kunnen maken. Mijn ervaring is dat het eigen kind dit beter kan zeggen tegen zijn eigen ouder dan de schoonkinderen.

Aafke